In het kader van het onderzoek Erfgoedbeleid Gemeente Zaanstad zijn halverwege 2015 twee bestuursleden van Zaans Erfgoed geïnterviewd. De onderzoekers hebben in totaal met 25 mensen gesprekken gevoerd, waaronder 9 met niet-ambtenaren/beleidsmakers. Dat heeft hen een goed beeld verschaft van de invulling en uitvoering van het erfgoedbeleid van de gemeente Zaanstad.

Het uiteindelijke rapport bevat bevindingen van het tot nu toe gevoerde beleid, evenals conclusies en aanbevelingen.

Enkele interessante aanbevelingen:

1. Maak één, brede erfgoedvisie waarin alle beleidsonderdelen van cultuurhistorisch erfgoed zijn vertegenwoordigd (monumenten, archeologie, cultuurhistorisch landschap/historische geografie, immaterieel erfgoed)
2. Maak één iemand eindverantwoordelijk voor de regie op de uitvoering van de gehele (en verbrede) erfgoedvisie
3. Maak het van de erfgoedvisie afgeleide uitvoeringsprogramma concreet.
4. Zorg ervoor dat de basis van het erfgoedbeleid zo snel mogelijk op orde komt. Stel de inventarisaties op van nog ontbrekende categorieën (o.a. negentiende eeuwse houtbouw en wederopbouw) en realiseer de daaruit volgende aanwijzing van monumenten. Maak tevens een gemeentebrede lijst van beeldbepalende panden en zorg voor verankering hiervan in de bestemmingsplannen. Stel in samenwerking met stedenbouw beleid op voor de historische lintbebouwing.
5. Het Proces meldingen schendingen monumentenwet moet worden (her)ingericht. Meldingen moeten (weer opnieuw) binnenkomen bij handhaving. Handhaving dient ook de afmelding te verzorgen.
6. Maak voor de Zaanse Schans één allesomvattend toekomstplan.

Rapport

Het uiteindelijke rapport bestaat uit twee delen: een deel waarin alle onderzoeksvragen en de opzet van het onderzoek zijn weergegeven, evenals de conclusies en belangrijkste aanbevelingen. In de rapportage zijn alle bevindingen en aanbevelingen opgenomen.

In november 2015 hebben B&W ingestemd met de conclusies en aanbevelingen van het onderzoek en heeft het college opdracht gegeven om een plan van aanpak te maken om de aanbevelingen uit te voeren.

Nieuwe stap voorwaarts

De Vereniging Zaans Erfgoed is zeer verheugd dat de gemeente Zaanstad via deze audit het erfgoedbeleid verder wil verbeteren. Wij zien in de afgelopen jaren zeker vooruitgang, maar er blijft nog genoeg te wensen. De aangekondigde vergroting van de capaciteit van het ambtelijke team en de uitvoering van de aanbevelingen zal de bescherming van de vele monumenten in Zaanstad ten goede komen.